ارزیابی کارایی معادن تراورتن استان مرکزی مبتنی بر تحلیل پوششی داده ها (dea)

مدیریت منابع یکی از موضوعات مهم در حوزه¬ی معادن است. ارزیابی عملکرد معادن با استفاده از تحلیل شاخص¬های عملکرد نظیر کارایی، نقش بسزایی در این زمینه خواهد داشت. هدف تحقیق حاضر، ارزیابی عملکرد معادن تراورتن در قالب مفهوم کارایی با استفاده از رویکرد تحلیل پوششی داده ها (dea) می باشد که زمینه را برای مدیریت بهتر منابع فراهم می آورد. انتخاب شاخص مناسب برای تکنیک dea از اهمیت بالایی برخوردار است. در این پژوهش، کارایی 15 معدن تراورتن استان مرکزی با استفاده از تحلیل پوششی داده ها (dea) در قالب مدل¬های بازگشت به مقیاس ثابت ccr و بازگشت به مقیاس متغیر bcc با رویکرد ورودی محور و خروجی محور با سه نهاده (میزان سرمایه¬گذاری درمعدن و میزان هزینه¬های معدن و نیز میزان استخراج ماده معدنی به کل ماده استخراج شده بر حسب درصد) و ستاده (میزان ماده معدنی فروش رفته) برای یک دوره سه ساله طی سال¬های 1388 تا 1391 بررسی شده است. برای تجزیه و تحلیل نتایج نیز از نرم افزارهای deaos و lingo بهره گرفته شده است و با نتایج حاصل از نرم افزار ems مورد مقایسه قرار گرفته است. نتایج تحقیق نشان می دهد در بین معادن تراورتن استان مرکزی در حالت بازده ثابت به مقیاس چهار معدن و در حالت بازده متغیر نسبت به مقیاس 8 معدن کارایی¬شان برابر یک می¬باشد و مابقی معادن ناکارا هستند. با توجه به ظرفیت ارتقای کارایی در برخی معادن، مسئولان و مدیران مربوط باید با برنامه¬ریزی جامع و در نظر گرفتن تمامی جوانب، در راستای استفاده از حداکثر ظرفیت معادن تراورتن زمینه را برای مدیریت بهتر منابع تجدید ناپذیر معادن تراورتن فراهم کنند.